Hoi, dus jij bent nieuwsgierig wat Münchhausen by proxy nou eigenlijk is?
Nou om te beginnen zullen we die lastige naam maar eens afkorten tot Mbp. Dat scheelt een hoop gebroken
tongen.
Wat is Mbp eigenlijk? Mbp is kindermishandeling.
Kindermishandeling heb je wel van gehoord natuurlijk. Als je ouders je heel veel slaan, dan is dat
kindermishandeling. Maar ook als ze aan je zitten terwijl je dat niet wilt, dat heet seksueel misbruik. Ook als ze
je opsluiten praat je over kindermishandeling.
Bij Mbp gebeurt er iets heel raars. Je hebt moeders die een ziekte voor hun kind verzinnen. Vaak is dit een heel
erge ziekte waaraan de kinderen dood gaan. Het stomme alleen is, dat het helemaal niet waar is natuurlijk!! Die
moeders fantaseren. Dan gaan ze naar de dokter en zeggen: “Dokter mijn kind is heel erg ziek, ik wil dat u een
onderzoek doet.” Dan gaat die dokter het kind onderzoeken en soms zelfs opereren. En dat is nou precies wat die
moeder wil. Ze vindt het prachtig dat de dokter zo veel aandacht aan hen besteedt.
Waarom willen ze dan aandacht van dokters? Nou het ziekenhuis is een spannende wereld die zo’n moeder heerlijk
vindt. En weet je waar je het ook aan kunt merken? De meeste mensen vinden het niet leuk om naar een ziekenhuis te
gaan. Maar deze moeders genieten ervan om tussen dokters te zijn. Zulke moeders weten ook erg veel van medische
dingen.
Hoe kan dat nou, dat dokters zomaar onderzoeken en opereren? Als ze het kind onderzocht hebben, dan zien ze toch
dat er niets aan de hand is? Zo zal het ook gaan, maar die moeder blijft dan aandringen op meer onderzoeken. Die
moeder blijft net zo lang met de dokter praten totdat hij ook gaat denken dat haar kind écht ziek is. Ze liegen
over alles tegen de artsen. Dokters zijn er om mensen te genezen. Ze zullen alles doen om een ziek kind beter te
maken.
Soms maakt zo’n moeder haar kind echt ziek. Ze geeft haar kind verkeerd eten, of verkeerde medicijnen. Het lijkt
net alsof het kind echt ziek is. Dan geloven de dokters die moeder natuurlijk helemaal. En vaak wordt de moeder een
goede bekende van de dokter omdat ze er zo vaak met haar zieke kind komt. De dokter heeft niet door dat ze tegen
hem liegt. Hij wil het ook niet geloven omdat ze zo aardig is. Niemand kan zich voorstellen dat een moeder om
aandacht te trekken haar kind ziek maakt.
Zijn de kinderen dan echt niet ziek?
Nee, de kinderen zijn écht niet ziek. Ze voelen zich misschien wel ziek, maar ze zijn het niet. Zodra de
moeder niet meer met het kind kan rommelen, bijvoorbeeld als het kind op een vakantiekamp gaat van een week of
zo, dan is het kind ineens niet meer ziek.
Maar waarom doet het kind dan niets? Die kan toch zeggen tegen de dokter dat haar moeder liegt. Dat kind heeft
het toch zelf ook wel door? Soms wel, soms niet. Als een kindje heel erg jong is, dan weet het niet zo goed wat
ziek zijn is. En het weet ook niet zo goed hoe je zoiets tegen de dokter moet zeggen. Als een kind wat ouder is dan
kan het zijn dat de moeder heeft gedreigd met straf als het iets verraadt. Daarom liegt zo’n kind tegen de dokter.
Zo’n kind zegt precies wat de moeder wil. Ook wil een kind het gezin niet voor schut zetten. Vaak denkt een kind
dat het allemaal door hemzelf komt. Maar dat is natuurlijk niet zo.
Kan dat kind het dan niet tegen de vader zeggen? Ja, dat kan. Helaas hebben kinderen vaak een grote fantasie en
vaders geloven eerder hun vrouw, dan hun kind. Vaders kunnen zich niet voorstellen dat de moeder zoiets ergs zou
doen. Nu zul je denken, ja maar die vader moet toch wat merken? Hij moet toch zien dat zijn kind helemaal niet ziek
is en dat die moeder liegt. Ja, hij zou dat wel moeten zien, maar vaak niet. Omdat hij overdag werkt, de moeder zo
goed kan toneelspelen en het kind vaak moet liegen tegen de vader, heeft hij het niet gauw door.
Kan de vader het ook doen in
plaats van de moeder? Ja dat kan. Iedereen kan het zijn, maar het is meestal de moeder. Soms is het ook een
oma. Of een verpleegster, maar dat komt veel minder voor. Het zijn wel vaker vrouwen dan mannen die het
doen.
Zijn de kinderen dan alleen het slachtoffer? Meestal wel, maar ook dieren of bijvoorbeeld bejaarden kunnen door
zo’n vrouw gebruikt worden. In ieder geval kiezen ze slachtoffers die zelf niet goed kunnen uitleggen aan de
dokters wat er aan de hand is.
Nou, dan zijn zulke vrouwen zeker niet goed wijs of zo? Zoiets doe je toch niet? Mensen die Münchhausen by proxy
doen, zijn zeker geestelijk ziek? Nee, het is een vorm van kindermishandeling. Deze mensen zijn niet gek en
geestelijk net zo gezond als jij en ik. We spreken ook van daders en slachtoffers. Niet van patiënten.
Maar ik had er nog nooit van gehoord, dus dan komt het zeker niet zo vaak voor? Het komt minder vaak voor dan
andere vormen van kindermishandeling. Maar men denkt dat er in Nederland toch tussen de vijf en tien kinderen per
jaar door overlijden.
Zijn er voorbeelden van bekend? Ja.
Bijvoorbeeld van mijzelf, Roos Boum. Mijn moeder zei dat ik ongeneeslijk ziek was. En dat ik heel jong al
zou overlijden. Ik heb veel onderzoeken in ziekenhuizen gehad, en allemaal voor niets. Want ik was niet
ongeneeslijk ziek. Ik was hélémaal niet ziek. En ik ben dus ook niet doodgegaan, anders kon ik dit niet
schrijven.
Nina Blom mocht niet meer lopen van haar moeder. Nina’s spieren werden daardoor zo slap dat Nina in een
rolstoel terechtkwam. Nina geloofde haar moeder die zei, dat ze een ongeneeslijke spierziekte had. Toen Nina
veertien was, is ze door de politie uit huis gehaald. Toen bleek dat ze weer gewoon kon leren lopen. Nina is nu
een gezonde mevrouw.
Chat Austin ontdekte toen hij in 2004 twaalf werd, dat hij vijfenvijftig keer voor niets was geopereerd!
Zijn moeder heeft ook zijn twee broertjes expres verkeerde medicijnen toegediend. Een broertje is daaraan
overleden. Het andere broertje is voor zijn leven lang gehandicapt.
Een Amerikaans meisje; Jennifer Kimberly heeft voordat ze acht werd, veertig onnodige operaties gehad.
Mary Bryk is nu volwassen. Maar als kind heeft haar moeder wonden bij Mary veroorzaakt en die wonden expres
besmet, zodat het ging ontsteken. De dokters begrepen maar niet hoe het kon infecteren en opereerden Mary vele
keren voor niets.
Tot hoe oud gebeurt het dan bij kinderen? Zodra kinderen zelf beginnen te begrijpen dat er iets niet klopt, gaan
ze meestal protesteren. Dat is vaak zo ongeveer vanaf de brugklas. Soms gaat het langer door.
Is het eigenlijk erg? De meeste kinderen waarbij het gebeurd is, worden later gewoon gezonde volwassenen.
Ondanks dat er overbodige onderzoeken of operaties zijn gebeurd. Sommigen blijven wel gehandicapt, dus dat is wel
erg. En het is heel erg naar dat een moeder zo liegt tegen haar kinderen.
Krijgen de daders straf? Soms. Jennifers moeder heeft vijf jaar in de gevangenis gezeten. Meestal mag het kind
bij familie gaan wonen. Alle ziektes verdwijnen dan heel snel. De moeder krijgt geestelijke hulp.
Wat betekent de naam eigenlijk? Mbp oftewel Münchhausen by proxy is een erg moeilijke naam. In de 18e eeuw
leefde er een baron Von Münchhausen. Deze meneer jokte, fantaseerde en loog heel erg veel. Omdat mensen die Mbp
doen veel liegen is deze vorm van kindermishandeling naar hem genoemd. By proxy is Engels en het
betekent zoveel als: met gebruik van een ander. Dus als je de naam Münchausen by proxy helemaal vertaalt staat er:
Liegen met gebruik van een ander.
Hoe weet je nou of jouw moeder het ook doet? Nou, meestal weet je heel diep van binnen ook zelf wel of je echt
ziek bent of niet. Als je vaak naar dokters moet, luister dan goed naar je eigen lichaam. Denk goed na of jij je
eigenlijk wel ziek voelt. Lees goed alles wat hierboven staat en kijk of deze dingen bij jouw moeder kloppen of
niet.
Over dit onderwerp heb ik een spannend jeugdboek geschreven, klik hier met je muis om er meer over te lezen.
Wat moet je doen als je een slachtoffer bent of er een kent? Je kunt het tegen je juf, meester, leraar,
schoolarts of de huisarts vertellen. Je kunt ook de kindertelefoon bellen. Eventueel kun je het Advies en meldpunt
kindermishandeling (AMK) bellen.
- Kindertelefoon gratis 0800-0432, (met je mobieltje niet gratis 0900-0132) of surf naar: